Doktor fizyki Safi Bahcall założył znaną firmę biotechnologiczną oraz był doradcą Baracka Obamy. Na podstawie swojej wiedzy napisał „Odlotowe pomysły. Jak przekształcać pozornie szalone koncepcje w nowatorskie strategie, produkty czy usługi”. Przeanalizujmy jego rozważania.
Bush i Vail
Najlepsze pomysły bywają wariackie, tak jak projekt urządzenia magnetycznego do wykrywania zanurzonych jednostek Vannevara Busha, który umożliwił zatopienie U-Bootów albo zainicjowana przez niego organizacja OSRD, kultywująca współpracę naukowców, inżynierów, wynalazców i żołnierzy. Kolejny „pozytywny wariat”, Theodore Vail, dyrektor firmy AT&T, stworzył najlepsze laboratorium przemysłowe w historii. Zasady Busha-Vaila:1. Rozdzielenie faz; 2. Dynamiczna równowaga.
Kruchość, pomysły S. i P.
Historia mikrobiologa Akiry Endo jest przykładem kruchości wariackich pomysłów. Wyekstrahował on z grzybów składnik obniżający cholesterol – mewastatynę i, chociaż obecnie posiada ją większość leków na serce, na aprobatę FDA Endo musiał czekać aż 16 lat.
Bahcall w książce „Odlotowe pomysły” przywołuje także sylwetkę Juana Terry’ego Trippe’a założyciela linii lotniczych Pan Am, innowatora typu P., który dokonał udoskonaleń technicznych w samolotach oraz wyprodukował Boeing 747. Niestety, zamiast skoncentrować się na strategii, ładował pieniądze w nowe terminale, czy w licencje. Robert Lloyd Crandall, twórca American Airlines, to kontrastujący z Trippem innowator typu S., myślący przede wszystkim o strategii – skonstruował dwupoziomowy system wynagrodzeń, co umożliwiło kupno większej liczby samolotów, wzrost miejsc pracy oraz szans na awans.
Pułapka Mojżesza
Historia Edwina Landa z Polaroid Corporation obrazuje pułapkę Mojżesza. Mimo sukcesów: sztucznego polaryzatora, gogli polaryzacyjnych oraz faktu, że dzięki jego wynalazkom możemy korzystać m.in. z laptopa i smartfona, skupiał się jedynie na wprowadzaniu nowych produktów. Ponadto, rządził też badaniami, więc to decyzje Landa były kluczowe, a nie samych badaczy. Steve Jobs zdołał uciec z pułapki Mojżesza – zwolniono go z Apple, ale stał się inwestorem Pixara, odpowiedzialnego m.in. za kultowe Toy Story. Gdy wrócił do Apple, zaczął przykładać większą wagę do strategii i do rozwijania odlotowych pomysłów typu S.
Perkolacja, system wynagrodzeń oraz DARPA
Bahcall opowiada następnie o zastosowaniu zjawiska perkolacji w analizie wirtualnego terroryzmu, o twardym i miękkim kapitale w wynagrodzeniach, o Magicznej liczbie M oraz o DARPA, luźnym zbiorze małych start-upów. Zatrzymuje się dłużej również nad systemem motywacyjnym w McKinsey & Company.
Równowaga dynamiczna i pomysłowe wylęgarnie
Autor zaznacza, iż wiele organizacji opiera się na równowadze dynamicznej, np. duże wytwórnie filmowe współpracują z mniejszymi producentami, a firmy biotechnologiczne pozostają w symbiozie z gigantami farmaceutycznymi. Na końcu Bahcall stwierdza, że nowoczesna nauka narodziła się w przytulnych wylęgarniach Europy Zachodniej.
„Odlotowe pomysły. Jak przekształcać pozornie szalone koncepcje w nowatorskie strategie, produkty czy usługi” to książka specjalistyczna i jako taka spodoba się ekspertom. Dla laików jej lektura okaże się raczej nużąca.