Każdy z menadżerów ma jakiś cel. Może być on śmiały i ryzykowny, ale przeważnie chodzi w nim o to, by firma lub marka stała się popularniejsza i silniejsza. Każdy ma wielką ambicję, że te marzenia staną się rzeczywistością. Aby to zrealizować, w firmach wprowadza się programy motywacyjne, ustala się zasady pracy i procedury. Czy faktycznie są one potrzebne? Okazuje się, że taka biurokracja nie zawsze sprzyja osiąganiu tego typu celów. Rozwiązaniem może być „mechanizm katalityczny”, o którym pisze w swojej krótkiej książeczce Jim Collins.
Klasycy HBR
Książka Od celu do wyniku. Siła mechanizmów katalitycznych w biznesie pojawiła się w serii „Klasycy Harvard Business Review”. Pojawiają się w niej wybitne koncepcje biznesowe i naukowe, które pozwalają popatrzeć na współczesny biznesowy świat z zupełnie innej perspektywy. Nie są to grube pozycje, mają przeważnie poniżej 100 stron, ale skupiają się tylko na jednym, wybranym zagadnieniu, dzięki czemu jest ono przedstawione w sposób komplementarny.
Do celu bez narzędzi
Jak mówi autor, z jego badań wynika, że tylko niewielki odsetek firm – szacunkowo między pięć a dziesięć procent – wykorzystuje mechanizmy katalityczne. Należy dodać, że niektóre przedsiębiorstwa robią to zupełnie nieświadomie. Warto jednak zauważyć, że mechanizmy katalityczne są stosunkowo łatwe tak w tworzeniu, jak i w implementacji i mogą zostać wprowadzone w każdej firmie. To coś, co sprawi, że nas biznes wyróżni się na tle innych przedsiębiorstw i pokaże, że posiadamy coś, czego inni nie mają. Przykładem może być firma Granite Rock, która wprowadziła prostą zasadę zwaną „short pay”. Czym jest to rozwiązanie?
Każda faktura wystawiana przez Granite Rock była opatrzona następującą informacją: „Jeśli którykolwiek z zamówionych produktów nie spełnia twoich oczekiwań, skreśl daną pozycję na fakturze. Opisz w skrócie, czego dotyczy problem i odeślij kopię niniejszego dokumentu wraz z czekiem na adekwatnie pomniejszoną kwotę”. Dla jasności: idea obniżonej zapłaty nie ma nic wspólnego z polityką zwrotów. Klienci nie muszą zwracać produktów ani składać reklamacji. Mają całkowitą swobodę decydowania o wysokości zapłaty, jaką uiszczają, stosownie do poziomu zadowolenia z usługi czy towaru.
Wiadomo, nie każda firma może pozwolić sobie na takie działania, ale każda może zastosować adekwatny mechanizm, który może być równie skuteczny. Collins pokazuje pięć właściwości mechanizmu katalitycznego, co powinien on zawierać, jak powinien zostać zaimplementowany, jak mierzony i jakie może przynieść korzyści. Nowe zasady umożliwiające odstąpienie od dotychczas obowiązujących przepisów pozwoliły robić to, co właściwe – jak w przypadku wszystkich mechanizmów katalitycznych.
Książka Od celu do wyniku. Siła mechanizmów katalitycznych w biznesie jest pozycją obowiązkową dla każdego przedsiębiorcy i menadżera. Pozwala na analizowanie wyników przedsiębiorstwa i sposobów zarządzania, a następnie dobranie najlepszych do poprawy aktualnego stanu narzędzi i działań.
